قلمه زدن یا قلمه زنی یکی از روش های تکثیر رویشی و ازدیاد غیر جنسی گیاهان (تکثیروازدیاد نباتی ) می باشد.قلمه عبارت است از قسمتی از ساقه ، برگ یا ریشه که از گیاه مادری بوسیله ابزاری تیز جدا شده و در محیط مناسب ریشه زایی در شرایطی نگهداری  شود که در آن ریشه زائی صورت گیرد.گیاه حاصل از قلمه کاملا با گیاه مادر مشابهت دارد و دارای ساختمان ژنتیکی گیاه مادر میباشد

انواع قلمه:

قلمۀ برگ در بنفشه آفریقایی _Propagation African Violet

1-قلمه برگ

2-قلمه ساقه

3-قلمه ریشه

4-قلمه جوانه برگ

در این مبحث به قمله برگ می پردازیم.در قلمۀ یرگ از پهنک برگ همراه با دمبرگ وگاهی بدون آن استفاده می شود.

در بعضی گیاهان مانند  بنفشه آفریقایی و پپرومیا ،قلمۀ برگ را از برگ های جوان و قوی گرفته و دمبرگ آن را در خاک فرو می کنند.

در برخی از گونه های گیاهان زینتی مانند بگونیا رکس قلمه برگ را از گیاه مادری جدا کرده،سپس رگبرگ های اصلی پشت برگ را در چند نقطه بوسیله یک ابزار تیز برش داده و روی محیط ریشه زائی قرار می دهیم ، گیاهان کوچک در محل بریدگی رگبرگها ظاهر می گردند و ریشه هادر بستر فرو می روند.

در گیاهان گوشتدار مانند کراسولا وگونه هایی از کالانکوئه  جوانه هایی به صورت گیاهچه در حاشیه برگ ها ایجاد می شود که برای تولید گیاه جدید بکار می روند.به این گروه اصطلاحا گیاهان زنده زا نیز می گویند.

در گونه هایی از گیاهان مانند سانسویریا ،برگ های نیزه ای شکل را در قطع های 8 سانتیمتری برش داده ودر محیط کشت قرار می دهیم.